MOSSAD

Mossad kəşfiyyat və xüsusi təyinatlı əməliyyatlar keçirən İsrailin xüsusi xidmət orqanıdır.Mossad dünyanın ən effektiv və professional işçi heyətlərindən birinə malikdir.Mossad 1949-cu ilin 13 dekabr tarixində Təl-Əviv şəhərində quruldu.Mossadın əməkdaşlarının sayı 1200 qədər çatır.Əvvəllər Mossadın rəhbərləri məxfi saxlansada XX- ci əsrin 90-cı illərindən bəri rəsmi şəkildə elan olunur.2005-ci ildən bəridir ki, Mossada Meir Daqan rəhbərlik edir.Mossad birbaşa baş nazirə tabedir.Mossadı digərlərindən fərqləndirən cəhəti mülki struktur olmasıdır.Mossadda hərbi rütbələrdən istifadə olunmur.Mossadı vaxtilə inistutda adlandırmışlar.Mossad yeni qurulduğu zaman 3 qrupdan ibarət idi: ( Hərbi Kəşfiyyat Bürosu,Xarici İşlər Nazirliyinin Siyasi Departamenti və Təhlükəsizlik İdarəsi). Bunları birləşdirmək üçün David Ben Qurion Mİ-6- dan yardım almışdır.David Be Qurion həm də Komitet 300-ün üzvü idi.Lakin bu istəyinə David Be Qurion nail olmadı.Mİ-6 dan olan Ser Uilyam Stefenson 1951-ci ildə Mossadı vahid xidmətə çevirdi.Burada İsrailin Xarici İşlər Nazirliyinin Siyasi Departamentinin şöbəsi və çirkli işlər üçün xüsusi qrup var idi.Mossad sosial və kriminal dosyeləri əldə edərək adına kompromat yəni təhdit üsuluyla yerli yəhudiləri ələ alıb və havayı olaraq işlədirdi.Mossad o zamanlar ABŞ-ın hüquq-mühafizə orqanlarına və kəşfiyyat idarələrinin arxivlərindən istifadə etməyə qadir idi.Çünki Mossad imkanı cəhətdən üstünlüyə malik idi.Birləşmiş Fələstin Təşkilatının(BFT) Liderlərini öldürən və Adolf Eyhmanı oğurlayan vaxtilə Mossad-ın agentləri idi.Mossad həm də yüksək ixtisaslı dezinformasiya xidmətinə malikdir.Mossadın ilk başçısı Royben Şiloah olmuşdur.Ümumiyyətlə Mossad yarandığı gündən bəri Komitet 300-ə tabe olmuşdur.Lakin Komitet 300 dağılandan bəri Mossad hal hazırda kimi sadəcə İsrailin təhlükəsizliyini qoruyan bir orqan olaraq fəaliyyət göstərir.1949-cu il 13 dekabr tarixindən bəri bütün rəhbərləri Komitet 300-ün adamları olmuşlar.Bir sözlə Komitet 300-ün sağ qolu idi.2005-ci ildən bəri Mossada rəhbərlik edən Meir Daqan həm ölkəsinin,həm də dünya yəhudilərinin təhlükəsizliyinin qorunması işini layiqincə yerinə yetirir.Hər kəsin bildiyi kimi Mossad xüsusi xidmət orqanları siyahısında birinci yerdədir.

Vüsal Süleymanov